Chuyên đề súng tiểu liên AK - Phần 1

Nhận định sự  phát triển súng Tiều liên AK và khả năng nâng cấp súng AK với các nước có nền công nghiệp quốc phòng chưa phát triển - Phần 1

Súng tiểu liên AK Kalasnhikov được bắt đầu hoàn thiện vào năm 1946 và được tiếp nhận vào biên chế của Hồng Quân mẫu năm 1947. Được gọi với cái tên đơn giản là súng AK. Tên gọi AK-47 chưa bao giờ được thừa nhận trong lịch sử phát triển của Tiểu liên AK, nó chỉ được coi như là tên gọi quen thuộc của vũ khí. АК Đến năm 1959, theo kinh nghiệm sử dụng của quân đội, súng tiểu liên AK được cải tiến và nâng cấp lần thứ nhất, có tên gọi là (AKM) Tiểu liên AKM có những cải tiến đáng kể sau: 1-      Thay hộp khóa nòng dập bằng một kiểu dập nổi làm giảm khối lượng của hộp khóa nòng,  2-      Báng súng được nâng cao hơn so với AK47 để thuận tiện hơn về đường ngắm,  3-      Đưa thêm vào bộ phận cò 1 bộ phận cơ khí làm chậm cò súng ( tăng lực bóp cò súng ) 4-      Đầu nòng súng được tiện ren để lắp bộ phận giảm nẩy, trong điều kiện cần thiết có thể lắp giảm thanh (PBC-1) ПБС-1 АКМ với lưỡi lê Vào nửa đầu năm 1070, trên cơ sở của đạn M43 đã xuất xưởng loại đạn mới 5.45mm x 39, trên cơ sở các loại vũ khí đã được kiểm tra và xây dựng hạ tầng cơ sở cho sản xuất theo dây chuyền công nghiệp của súng tiểu liên và trung liên cá nhân Kalasnhikov, với yêu cầu thay đổi ở mức nhỏ nhất trong dây chuyền nhưng vẫn sử dụng loại đạn mới, từ đó thế hệ vũ khí thứ 2 của Kalasnhicov ra đời và được biên chế vào trang bị của lực lượng vũ trang Liên bang Xô Viết. Súng tiểu liên AK – 74 và AKC- 74 Trong quá trình sản xuất, thiết kế cơ bản của súng tiểu liên AK có chút thay đổi. Báng súng, trước đây được làm bằng gỗ, nay thay bằng nhựa tổng hợp. Xuất hiện mẫu súng AK – 74H dùng cho các hoạt động ban đêm, bên sườn của hộp khóa nòng có thêm giá đỡ để lắp thiết bị ngắm bắn đêm hồng ngoại.Băng đạn trước đây được chế tạo từ nhựa tổng hợp mầu da cam sẫm, nay chuyển thành mầu đen. Model cuối cùng của súng tiểu liên AK 74 tiêu chuẩn là súng tiểu liên AK-74M được biên chế vào trang bị của quân đội liên bang Nga vào những năm 1990. Súng AK-74M lập tức thay thế hoàn toàn các model AK-74, AKC-74 và AK-74H, vì AK-74M  đã có những cải tiến phù hợp như: báng súng được làm bằng nhựa tổng hợp mầu đen và gập sang bên trái của súng với bộ giá đa năng để lắp các thiết bị kính ngắm quang học ngày và đêm. Rất tiếc là những cải tiến khác của AK -74M không được áp dụng, ví dụ như lẫy khóa an toàn chưa được thuận tiện và còn phát ra tiếng động, theo mẫu AK 47 ban đầu. АК-74U Súng tiểu liên cực ngắn  AKS-74U được phát triển vào cuối những năm 1970 như một phần của chương trình thi đua cải tiến,  "hiện đại hóa " trên cơ sở súng trường tự động tiêu chuẩn AK-74 (sửa đổi của AKS-74 báng gấp), đặc biệt là trang bị vũ khí cho kíp lái của xe chiến đấu, vũ khí trang bị cho các nhóm nhân viên quân sự khác như các phân đội đặc nhiệm, biệt động, bảo vệ, mà sử dụng AK-74 là quá lớn. Ngoài quân đội, các AKS-74U được sử dụng rộng rãi trong các lực lượng công an, cảnh sát, do tính nhỏ gọn, cơ động và dễ dàng cất giữ trong xe và dễ sử dụng khi di chuyển trong xe hoặc tác chiến trong các khu dân cư, nhà ở thành phố. Vì lý do, và bởi vì nó rất dễ dàng để giấu trong túi xách hoặc dấu dưới quần áo, AKS-74U được phổ biến trong các nhiệm vụ bảo vệ các yếu nhân, các quan chức cao cấp của chính phủ , cũng được những nhóm cướp, khủng bố và các nhóm tội phạm có tổ chức. Đặc biệt để dành cho các binh chủng đổ bộ đường không, đường biển và các lực lượng đặc biệt đã phát triển một phiên bản của AK 74 là-AKS 74UB, nòng súng được tiện các đường ren để gắn các bộ giảm thanh (thường được sử dụng  bộ phận giảm thanh PBS-4), và thiết bị để gắn dưới nòng súng súng phóng lựu 30mm BS -1. Một số thay đổi như một thanh giá đỡ bên để gắn các thiết bị ngắm bắn ban đêm và ngày. AKS-74U được thiết kế với sử dụng tối đa sự thống nhất của các bộ phận với AK-74 / AKS-74. Súng AK74U khác với AKS-74 là: rút ngắn 2 lần độ dài nòng súng và tương ứng là bộ phận trích khí, buồng khí được đẩy về phía sau,Bộ phận đẩy về và piston được rút ngăn, và làm thay đổi lỗ trích khí, mở rộng buồng khí để đảm bảo cho hoạt động đầy về và nạp đạn được thực hiên ổn định, ko thay đổi so với tiêu chuẩn, bộ phận ngắm và thước ngắm, đầu ruổi được thiết kế bắn hiệu quả từ  200m và 400m, gắn trên nắp hộp khóa nòng. Tất cả các bộ phận cấu tạo của súng AKS-74U cấu trúc tổng thể tương tự như các bộ phận của  AKS-74. АКС-74U Những thế hệ sau của súng trường tự động Kalasnhikov có hàng trăm mẫu, bao gồm các mẫu súng dành cho xuất khẩu và các mẫu súng cân bằng động Mẫu dành cho xuất khẩu АК-101 – Mẫu súng  АК-74М với đạn tiêu chuẩn 5.56х45 АК-102 – Mẫu súng thu ngắn АК-74М với đạn tiêu chuẩn 5.56х45 АК-103 – Mẫu súng АК-74М với đạn 7.62х39 АК-104 – Mẫu súng thu ngắn АК-74М với đạn 7.62х39 АК-105 – Mẫu súng thu ngắn АК-74М với đạn 5.45х39 Mặc dù có rất nhiều mẫu súng xuất khẩu khác nhau, súng AK 74 với 2 mẫu đạn tiêu chuẩn 7.62х39 và 5.45х39  vẫn được trang bị cho các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang Liên Bang Nga. Với các mẫu súng cân bằng động: АК-107 – đạn  5.45х39 АК-108 – đạn 5.56х45 Nguyên lý hoạt động của súng AK cân bằng động:   Тhông số kỹ thuật súng AK Đối với АК-74 (АКС-74) Cỡ nòng, mm       5.45x39 Khối lượng, kg - Không có băng đạn  3.07 (2.97) - Với băng đạn nạp đầy đạn  3.57 (3.47) - Băng đạn nhựa tổng hợp   0.2 - Băng đạn bằng sắt 0.42 - Một viên đạn nặng ,  10.2g - Súng phóng lựu ГП-25 và thước ngắm ПК-А 5.33 (5.23) Khối lượng lê AK đa dụng, Kg - có vỏ bao 0.37 - không có vỏ bao 0.23 Chiều dài của súng, mm - Với báng mở 940 - Với báng gấp (АКС-74) 700 - Với báng mở và lắp lưỡi lê 1105 Chiều dài nòng súng, mm 415 Chiều dài rãnh xoắn, mm 372 Số lượng rãnh xoắn, шт. 4 Chiều dài bước rãnh xoắn, мм 200 Tốc độ bắn lý thuyết, phát./phút. 600 - 650 Tốc độ bắn chiến đấu. phát/мин. - Bắn phát một  40 - Bắn liên thanh 100 Tầm bắn theo thước ngắm. m 1000 Tầm bắn hiệu quả, m - Mục tiêu cao nửa thân người: 440 - Mục tiêu di động cả thân:  625 Độ chụm, МОА 2.5 Băng đạn 30 Giới thiệu kỹ thuật Những thiết kế khác biệt giữa súng tiểu liên AKM và AK 74 không có. AKM và KA74 là súng tiểu liên tự động hoạt động trên nguyên tắc sử dụng động lực khí thuốc, nạp đạn bằng băng đạn và làm lạnh bằng không khí Bộ phận quan trọng nhất của súng tiểu liên là bộ phận chuyển động bằng khí thuốc với pittong gắn liền với thoi đẩy. Bộ phận dẫn thoi là bệ khóa nòng nặng gắn liền với thoi đẩy và pittong. Buồng khí ( ống dẫn thoi) được bố trí phía trên của nòng súng, pittong chuyển động trong ống dẫn thoi và ốp lót tay trên. Bệ khóa nòng chuyển động trong ống dẫn thoi theo hai chiều lên xuống. Nhà thiết kế đã nghiên cứu chính xác khe hở giữa các bộ phận chuyển động và cố định của súng tiểu liên để đảm bảo các bộ phận hoạt động tốt trong điều kiện bị gây bẩn nghiêm trọng trong hoàn cảnh chiến trường. Còn có một khía cạnh kỹ thuật được áp dụng đảm bảo cho súng hoạt động ổn định trong những hoàn cảnh khắc nghiệp. Đó là lượng khí trích dư của khí thuốc rất lớn trong điều kiện hoạt động bình thường. Vấn đề này đã loại bỏ bộ phận điều chỉnh khí thuốc như các súng trường tự động cùng loại, và từ đó làm đơn giản hơn thiết kế của súng. Nhưng giải pháp kỹ thuật đó làm súng giật về phía sau mạnh hơn và nẩy cao hơn, làm giảm đi độ chính xác và độ chụm của loạt bắn. Và sự va đập của bệ khóa nòng nặng sẽ làm giảm đi thời gian sử dụng của hộp khóa nòng.  Nạp đạn và đóng mở nòng súng được thực hiện bằng xoay khóa nòng tại hai điểm, khi khóa nòng đẩy đạn vào nòng súng và liên kết với các mấu khóa trên hộp khóa nòng. Xoay khóa nòng được thực hiện bằng mẫu định hướng trên khóa nòng và rãnh xoắn trên thân bệ khóa nòng trong quá trình dịch chuyển của khóa nòng và bệ khóa nòng đưới lực đẩy của lò xò đẩy về. Lò xo đẩy về và thanh đỡ lò xo đẩy về còn là khóa giữ liên kết hộp khóa nòng với nắp hộp khóa nòng. Tay kéo bệ khóa nòng được gắn chặt với bệ khóa nòng và chuyển động cùng với bệ khóa nòng khi bắn. Hộp khóa nòng của súng tiểu liên AKM được dập từ thép và được phay ở phần phía trước. Với các loại AK khác nhau thì phần dập riêng và phần phay riêng được làm riêng. Súng AK sản xuất theo seria được phay đồng bộ trên hộp khóa nòng. Rất dễ phân biệt các loại súng AK khi so sánh hộp khóa nòng được phay và được dập nếu so sánh phần phay để lắp băng đạn. Trên hộp khóa nòng phay chiều sâu hoàn toàn thẳng đứng, còn đối với hộp khóa nòng dập thì sẽ có một chút ovan theo lỗ dập. Bộ phận cò súng đập vòng YCM của AKM cho phép tiến hành bắn phát một và bắn liên thanh. Lựa chọn bắn phát một hoặc bắn liên thanh được thực hiện bằng cần gạt bằng thép dập phía bên phải của hộp khóa nòng. Ở vị trí cao nhất nó che lỗ hất vỏ đạn của nắp hộp khóa nòng, bảo vệ súng khỏi bẩn và bụi, đồng thời khóa tay kéo bệ khóa nòng. Ở vị trí thứ hai ( AB) khóa an toàn giải phóng lẫy chẹn đuôi cò súng và súng ở chế độ bắn liên thanh. Ở vị trí cuối, khóa an toàn chẹn đuôi cò súng bộ phận khóa cò, để súng thực hiện chế độ bắn phát một. Từ súng AKM trở đi, bộ phận cò có thêm thiết kế giữ chậm búa súng khoảng vài mini giây, điều này cho phép bệ khóa nòng ổn định chắc chắn vị trí của khóa nòng sau khi di chuyển lên phía trước và đưa viên đạn vào nòng súng, tránh được tình trạng hóc đạn. Thực tế việc giữ chậm này không ảnh hưởng đến tốc độ bắn chiến đấu, và làm ổn định hơn hoạt động của súng tiểu liên Nóng súng tiểu liên AKM trở lên được tiện ren, thời điểm ban đầu bộ phận này dùng để lắp bộ phận bắn đạn không đầu huấn luyện, hoặc lắp bộ phận bảo vệ nòng súng. Những năm 60, đầu ren AKM thường được lắp bộ phận giảm nẩy, nhằm giảm độ nẩy và độ dạt ngang của súng do sử dụng áp lực khí thuốc khi bắn liên thanh lên bề mặt của bộ phận giảm nẩy. Ren tiện trên nòng súng còn được dùng để lắp ống giảm thanh ПБС và ПБС-1, dùng trong các chiến dịch đặc biệt. Điểm đặc biệt của AK-74 khác với các súng AK khác là ống giảm áp to và nặng, cho phép giảm phản lực của súng ở mức thấp nhất. Cho phép xạ thủ có thể bắn chính xác và bắn chụm hơn khi ở chế độ liên thanh. Điểm không tốt của ống giảm áp là nó đẩy sóng âm sang hai bên. Gây cảm giác rất khó chịu đối với những người bên cạnh xạ thủ. Chuyên đề súng tiểu liên AK - Phần 2 Nhận định sự  phát triển súng Tiều liên AK và khả năng nâng cấp súng AK với các nước có nền công nghiệp quốc phòng chưa phát triển - Phần 2 Các loại đạn sử dụng Đạn AK tiêu chuẩn 5.45х39. và 7.62х39  Vận tốc ban đầu của đạn 5.45 là 900 m/s, khối lượng của đạn là 10,2  gram, nhẹ hơn 6 gram so với đạn 7.62х39mm (16.2 г), nếu mang theo biên chế là 8 băng đạn (240 viên) cho khối lượng là  1,4 kg. Loại đạn mới này cho phép tạo một đường thẳng quỹ đạo đường đạn trong khoảng cách 100m tầm bắn. Vào những năm cuối của thế kỷ 20, quân đội các nước trên thế giới đã trải qua các cuộc chiến tranh lớn và những cuộc chiến tranh cục bộ với mật độ sử dụng vũ khí bộ binh và hỏa khí rất lớn. Những kinh nghiệm chiến đấu đã làm nảy sinh yêu cầu cải tiến các loại vũ khí theo hướng giảm thiểu khối lượng vũ khí và đạn dược, sức giật của súng. Nâng cao khả năng bắn trúng, bắn chụm, tiết kiệm các vật liệu quý hiếm khi sản xuất đạn. Giải pháp cho các vấn đề đó là cải tiến và hoàn thiện vũ khí thế hệ mới của súng trường tự động và đạn có độ giật thấp với đường kính tiêu chuẩn 5,45 – 5,56mm. Thay thế cho cỡ đạn 7,62mm. Ở Liên xô ( CCCP) đã thiết kế và đưa vào sử dụng loại đạn 5,45mm dành cho súng tiểu liên AK -74 với đầu đạn thông thường. Kiểu đạn tiêu chuẩn 5,45mm được sử dụng đến năm 1987, cho đến khi trong quân đội các nước bắt đầu phổ cập các thiết bị bảo vệ cá nhân ( áo giáp). Thiết kế và chế tạo các loại đạn được hướng theo phương án thay lõi đạn thường bằng lõi thep 65G, 70 và 75, và nhiệt luyện sao cho lõi đạn đạt độ cứng không thấp hơn 60 HRC. Kính thước và hình dáng viên đạn vẫn không thay đổi. Nhưng sự phát triển của những thiết bị bảo vệ cá nhân ( Áo giáp cá nhân sử dụng các miếng giáp được làm từ thép titan đã ngăn chặn rất hiệu quả khả năng xuyên thấu của đạn 5,45mm 7H6, đầu đạn không có khả năng xuyên giáp titan ngay cả trong trường hợp bắn gần do lõi của đạn không được thiết kế tối ưu nhất. Trước các nhà chế tạo đạn xuất hiện bài toán mới, thiết kế kiểu đạn 5,45mm có khả năng xuyên giáp cao nhất. Vào năm 1992. tập thể các nhà thiết kế và sáng chế của nhà máy chế tạo máy Barnaul đã thiết kế, chế tạo và đưa vào trang bị loại đạn xuyên giáp mới có khả năng xuyên thấu mọi loại giáp thông thường. Đầu đạn 7H10 có điểm khác biệt so với đầu đạn 7H6 là, lõi đạn được dập nguội và vê nhọn, đường kính chỗ cao nhất của viên đạn không quá 1,8mm, viên đạn nặng thêm 5%, so sánh bên ngoài với đầu đạn 7H6 hoàn toàn không khác nhau. Vào năm 1993 công tác nghiên cứu nhằm nâng cái hiệu quả sát thương mục tiêu, độ chụm của đạn và công nghệ sản xuất đạn, đã năng động phát triển, kết quả thử nghiệm thành công và năm 1994 đã sản xuất hàng loạt loại đạn 5,45mm với khả năng xuyên giáp rất cao. Cho phép xuyên thấu lớp áo giáp bằng thép titan Điểm đặc biệt của đầu đạn  7Н10 (3) là lớp vỏ của đầu đạn được bọc bằng chì cứng, lớp chì bao bọc bên ngoài cho phép đầu đạn bằng thép các bon có khả năng xuyên thấu qua các miếng titan trên ao giáp ở khoảng cách 200m và các mảnh giáp thép có độ dầy tới 16 mm ở khoảng cách 100m, Giải pháp kỹ thuật đó được xuất hiện trong quá trình nghiên cứu quá trình xuyên phá của đạn, lý tính kỹ thuật của quá trình xuyên thấu.  Quá trình xuyên phá giáp bảo vệ của đạn 7H10 được thể hiện theo sơ đồ sau: Khi đạn 7H10 chạm vào giáp sắt, lớp vỏ chì bám chặt vào mặt giáp và lõi đạn tiếp tục đi sâu vào miếng giáp sắt, lớp vỏ chì tạo thành 1 mội trường kín, lõi đạn chuyền toàn bộ động năng của lõi đạn vào miếng giáp và tăng lên nhiều lần sức xuyên phá của lõi đạn vào tấm giáp thép Đạn 7H10 đã nâng cao khả năng xuyên phá giáp bảo vệ cá nhân nhưng đó chưa phải là chấm hết của cuộc cạnh tranh giữa giáp bảo vệ và đạn xuyên phá. Từ giải pháp trên đã xuất hiện đạn xuyên thép và được đưa vào trang bị vào năm 1998 loại đạn xuyên thép 7H22 5,45mm Với loại đạn 7H22 đã sử dụng loại lõi đạn nhọn được chế tạo từ thép hợp kim các bon cường độ cao Y12A. Lõi đạn nhọn được chế tạo với hình khối hoàn chỉnh và chế tạo từ thép bền và cứng đã cho phép xuyên phá các lớp vỏ thép có độ dầy 6mm ở khoảng cách 250mm Thông số kỹ thuật cơ bản của đạn 5,45mm được đưa vào bảng 1. Hiệu quả xuyên thép của đạn 5,45mm được giới thiệu ở bảng 2. Phân biệt các loại đạn 5,45mm là: Đạn 7H6 có vành sơn đỏ ở đầu đạn và ở đuôi vỏ đạn. Đạn xuyên giáp 7H10 có màu sơn tím ở thân viên đạn. đạn 7H22 xuyên thep có sơn màu đỏ và mầu đen ở đầu viên đạn. Ngoài ra, có thể phân biệt các loại đạn dựa trên năm sản xuất và nhà máy sản xuất đạn ở đuôi đạn Ký hiệu trên đạn số nhà máy và năm sản xuất Số hiệu nhà máy sản xuất đạn Nhà máy chế tạo máy Ulyanov  (3) Nhà máy cơ khí Yuriujan  (38) Nhà máy công cụ Lugan  (270) Nhà máy đạn Tula (539) Băng đạn súng tiểu liên AK-74   Băng đạn sử dụng cho súng AK-74 là băng đạn tiêu chuẩn 30 viên đạn. Được sơn thành 3 mầu chủ yêu là: Sơn sần mầu đen, sơn sần mầu mận sẫm và mầu da cam . Các sản phẩm thương mại có thể sơn bất cứ mầu nào hoặc theo địa giới, môi trường sử dụng. Trên ảnh là một số các mẫu băng đạn, không phải loại băng đạn tiêu chuẩn, nhưng rất thuận lợi cho sử dụng. Loại băng dài, chủ yếu dành cho súng trung liên RPK-74 có 45 viên đạn hoặc băng tròn 75 viên Đối với loại súng cac bin dành cho du kích Saiga có sản xuất loại băng đạn đạn 10 viên, nhưng chủ yếu dùng cho đạn 7,62x39mm. Dành cho đạn 5,45x39 chưa chứng minh được đã sản xuất hàng loạt loại băng đạn này. Đối với súng tổ hợp tiểu liên, phóng lựu Kanareika có sản xuất loại băng đạn 20 viên cho đạn 5,45x39 cho phép người bắn có thể nằm thấp hơn. Đã tồn tại băng đạn 4 dãy đạn chứa đến 60 viên đạn, nhưng có vấn đề với việc tiếp đạn và không ổn định chắc chắn, do đó loại băng đạn này không được tiếp nhận trong sử dụng. Để nạp đạn nhanh chóng và hiệu quả trên trường bắn hoặc trong điều kiện huấn luyện, sử dụng các kẹp đạn, mỗi kẹp đạn cho phép kẹp đến 15 viên đạn AK-74